Romeinen aan de Rijnmond

Romeinen aan de Rijnmond

De functie en strategische achtergrond van het Romeinse legioenskamp bij Valkenburg (Z.H.) rond de jaren 40 van de eerste eeuw na Christus.

In 2020 werd op het voormalige Marinevliegkamp Valkenburg de westelijke helft van een legerkamp ontdekt dat voor Nederlandse begrippen uitzonderlijke groot was. Het kamp dateert uit de tijd van de keizers Caligula (37-41) en Claudius (41-54), die zich volgens antieke bronnen voorbereidden op de verovering van Britannia die uiteindelijk in 43 plaatsvond. Het is hoogstwaarschijnlijk dat de logistieke voorbereiding hiervoor, naast Boulogne-sur-Mer (F), ook vanuit de Rijnmond plaatsvond. Dit zet de Vroeg-Romeinse geschiedenis van Nederland in een nieuw (inter)nationaal daglicht. Naast een strategische en logistieke sleutelrol binnen de Rijnmond, was het legerkamp ook essentieel in de totstandkoming van de Limes in 47, en bij de aanleg van de (water)infrastructuur van het Corbulo-kanaal. Die gedachten zijn nieuw en dit suggereert (inter)nationale verbanden die belangrijker zijn dan ooit gedacht. Een verdiepende studie is noodzakelijk om die functies van Romeins Valkenburg te doorgronden.

Archeologen ontdekten dat de oostelijke helft van het legioenskamp al was opgegraven op terrein Marktveld in 1985-1988. Deze vindplaats is echter nooit uitgewerkt, maar de kennis van dat deel van het legioenskamp is nu broodnodig. Een quickscan van de data leert dat de binnenbebouwing en vondsten beter bewaard zijn dan op het Marinevliegkamp. Om het gehele legioenskamp te begrijpen moeten beide helften gezamenlijk worden bestudeerd.

Romeinen aan de Rijnmond (2022-2024) beoogt de completering van onze archeologische kennis over dit legioenskamp en betrekt bovendien de militaire terreinen van Valkenburg-dorp (castellum) en De Woerd waar nog een fort wordt vermoed. Het belang van deze integrale bestudering ligt in de interprovinciale politieke context die de Rijnmond militair vormgaf.